| अनुवादकांची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची || (विश्व भाषांतर दिन.)

18

 

_आंतरराष्ट्रीय अनुवाद दिन हा अनुवाद व्यावसायिकांना ओळखणारा आंतरराष्ट्रीय दिवस आहे. तो दरवर्षी ३० सप्टेंबर रोजी साजरा केला जातो, जो सेंट जेरोमच्या मेजवानीचा दिवस आहे, बायबल भाषांतरकार ज्यांना अनुवादकांचे संरक्षक संत मानले जाते. श्री कृष्णकुमार आनंदी-गोविंदा निकोडे गुरूजींचा ज्ञानवर्धक लेख…. संपादक._

आंतरराष्ट्रीय अनुवाद दिन दरवर्षी ३० सप्टेंबर रोजी साजरा केला जातो. हा दिवस जगभरातील अनुवादक, भाषांतरकार आणि भाषाशास्त्रज्ञ यांचा सन्मान करण्यासाठी आणि भाषांतराचे महत्त्व अधोरेखित करण्यासाठी आहे. अनुवादक वेगवेगळ्या भाषांतील साहित्य, ज्ञान आणि विचार यांची देवाणघेवाण सुलभ करतात. ते विविध संस्कृती आणि समुदायांना जोडण्याचे काम करतात, ज्यामुळे जागतिक संवाद, समजूतदारपणा आणि सहकार्य वाढते. या दिवसाचा उद्देश अनुवादाच्या माध्यमातून भाषांतर आणि भाषिक अडथळे दूर करून ज्ञानाचा प्रसार करणे आहे. शिक्षण, विज्ञान, तंत्रज्ञान, व्यापार, कला आणि राजकारण अशा विविध क्षेत्रांत अनुवादकांची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची असते. अनुवादाच्या माध्यमातून लोक एकमेकांच्या भाषा, संस्कृती आणि परंपरांचा आदर करतात आणि जागतिक एकात्मता वाढते.
आंतरराष्ट्रीय अनुवाद दिन हा अनुवाद व्यावसायिकांना ओळखणारा आंतरराष्ट्रीय दिवस आहे. तो दरवर्षी ३० सप्टेंबर रोजी साजरा केला जातो, जो सेंट जेरोमच्या मेजवानीचा दिवस आहे, बायबल अनुवादक ज्यांना अनुवादकांचे संरक्षक संत मानले जाते. दि.२४ मे २०१७ रोजी संयुक्त राष्ट्रांच्या महासभेने ठराव ७१/२८८ संमत करून ३० सप्टेंबरला आंतरराष्ट्रीय अनुवाद दिन घोषित केला, राष्ट्रांना जोडण्यात व्यावसायिक भाषांतराची भूमिका ओळखली. मसुदा ठराव ए/७१/एल.६८ वर अकरा देशांनी स्वाक्षरी केली, अझरबैजान, बांगलादेश, बेलारूस, कोस्टा रिका, क्युबा, इक्वेडोर, पराग्वे, कतार, तुर्की, तुर्कमेनिस्तान आणि व्हिएतनाम . इंटरनॅशनल असोसिएशन ऑफ कॉन्फरन्स इंटरप्रीटर्स, क्रिटिकल लिंक इंटरनॅशनल असोसिएशन ऑफ कॉन्फरन्स इंटरप्रीटर्स, इंटरनॅशनल असोसिएशन ऑफ प्रोफेशनल ट्रान्सलेटर अँड इंटरप्रीटर्स, रेड टी, वर्ल्ड असोसिएशन ऑफ इंटरनॅशनल असोसिएशन ऑफ इंटरनॅशनल फेडरेशन ऑफ ट्रान्सलेटर व्यतिरिक्त, ठराव स्वीकारण्याचा सल्ला दिला गेला. सांकेतिक भाषा दुभाषी संयुक्त राष्ट्रांनी अरबी, चीनी, इंग्रजी, फ्रेंच, रशियन, स्पॅनिश आणि जर्मन भाषेतील भाषांतरांसाठी वार्षिक सेंट जेरोम भाषांतर स्पर्धा आयोजित केली आहे.
इंटरनॅशनल फेडरेशन ऑफ ट्रान्सलेटर- सन १९५३मध्ये स्थापन झाल्यापासून इंटरनॅशनल फेडरेशन ऑफ ट्रान्सलेटर- एफआईटी द्वारे या उत्सवांना प्रोत्साहन दिले जात आहे. सन १९९१मध्ये एफआईटीने अनुवादाला व्यवसाय म्हणून प्रोत्साहन देण्यासाठी जगभरातील भाषांतर समुदायाशी एकता दाखवण्यासाठी अधिकृतपणे मान्यताप्राप्त आंतरराष्ट्रीय अनुवाद दिनाची कल्पना सुरू केली. जे जागतिकीकरणाच्या युगात अत्यावश्यक बनले आहे. अमेरिकन ट्रान्सलेटर असोसिएशन- सन २०१८पासून अमेरिकन ट्रान्सलेटर असोसिएशनने माहितीचा प्रसार आणि व्यावसायिक अनुवादक आणि दुभाषी यांच्या भूमिकेबद्दल लोकांना शिक्षित करण्याच्या उद्देशाने सोशल मीडिया पोस्टची मालिका प्रकाशित करून आंतरराष्ट्रीय अनुवाद दिन साजरा केला आहे. एटीएने आईटीडी सन २०१८ साजरे केले, ज्यामध्ये व्यवसायांबद्दल माहिती दर्शविणारे सहा इन्फोग्राफिक्सचे संच जारी केले. सन २०१९मध्ये एटीएने अनुवादक किंवा दुभाषी यांच्या जीवनातील एक दिवस ​​दर्शविणारा व्हिडिओ जारी केला होता.
आज जागतिक भाषांतरदिन आहे. दरवर्षी ३० सप्टेंबरला बायबलचे अनुवादक आणि भाषांतराचे जनक, संत जेरॉम यांच्या आठवणीत दिवस हा साजरा केला जातो. २१वे शतक हे भाषांतराचे शतक आहे. या युगात भाषांतराविना जीवनाची कल्पनादेखील करणे अशक्य आहे. इंटरनॅशनल फेडरेशन फॉर ट्रान्सलेटर्सच्या स्थापनेपासून म्हणजेच सन १९५३मध्ये हा दिवस साजरा करण्यास सुरुवात झाली. तर, जागतिकीकरणाच्या या युगात लोकांना जागृत करण्यासाठी १९५३मध्ये इंटरनॅशनल फेडरेशन फॉर ट्रान्सलेटर्सने जागतिक पातळीवर हा दिवस साजरा करण्यास सुरुवात केली. काय आहे खास? तर, दरवर्षी जागतिक भाषांतर दिनानिमित्त एक थीम प्रसिद्ध केली जाते. यावर्षी सन २०२१ची थीम “अनुवाद आणि स्वदेशी भाषा” ही आहे. भाषांतराबाबत आजही इंग्रजी ते फ्रेंच आणि जर्मन भाषेत भाषांतर करण्याचा व्यवसाय प्रथमस्थानी आहे. त्यानंतर जपानी कोरियाई तसेच हिंदीसह अनेक भाषांचे आंतरराष्ट्रीय व्यवसाय भाषांतरासाठी विकसीत होत आहेत. आज जगातील जवळपास १२० भाषांमध्ये भाषांतराचे काम केले जाते. जागतिकीकरण, खासगीकरण यामुळे परकीय संस्थांचा भारताकडे बाजारपेठ म्हणून पाहू लागल्या. या संस्थांना भारतात निवेश करताना येथील विविध भाषा व संस्कृतीला समजून घेणे व त्यानुसार व्यवसाय करण्यासाठी भाषांतरकारांची मोठ्या प्रमाणात गरज पडली आणि भाषांतराचे एक मोठे क्षेत्र विकसीत झाले. आज आरोग्य, मनोरंजन, सॅफ्टवेअर, जाहिरात, आरोग्य, टेक आदि क्षेत्रांत भाषांतर करण्याचे प्रमाण वाढले आहे.
करिअरच्या संधी: आजघडीला गूगल, मायक्रोसॉफ्ट, अमेझॉन, फ्लिपकार्ट, आलिबाबा, आयकियासह जगभरातील मोठमोठ्या कंपन्याही सर्वच देशांत आपल्या वस्तू व सेवाविक्रीसाठी भाषेची कमतरता पूर्ण करण्यासाठी व भाषांतरकारांचा वापर करते. त्यामुळेच ईकॉमर्स कंपन्यांमध्ये भाषांतराला मोठे महत्व आहे. या क्षेत्रातील करिअरला खूप वाव व संधी आहेत. मात्र, त्यासाठी भाषांतरकाराकडे भाषेचे उत्तम ज्ञान, परिपूर्ण माहिती, सामाजिक वचनबद्धता असणे गरजेचे आहे. त्यासोबतच व्यापक व दीर्घानुभव आणि विविध विषयांचेही ज्ञान असायला हवे. शब्दांचे योग्यरित्या तसेच, संबंधित कंपनी वा संस्थेच्या कार्यानुसार तुम्हाला त्याचे भाषांतर करता येत असेल तर यात आपण चांगल्या प्रकारे करिअर करू शकतो.
!! विश्व अनुवाद दिनाच्या सर्वांना हार्दिक हार्दिक शुभेच्छा !!


– संकलन व सुलेखन –
श्री कृष्णकुमार आनंदी-गोविंदा निकोडे गुरूजी.
पावर स्टेशनच्या मागे, रामनगर वॉर्ड, गडचिरोली.
फक्त व्हॉट्सॲप- 9423714883.